نوشیدنی های گیاهی حایگزین چای

نوشیدنی را مشابه چای معمولی دم کنید یا آن که بگذارید چای به مدّت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی شعله کم بجوشد. ترجیحا این چای ها را با عسل، خرما یا توت میل کنید. در صورت تمایل می توان چای را با چند قطره آب لیموترش تازه میل کرد.

۱- چای گـل گـاو زبـان- سنبل طیب:
ترکیبات: گل گاوزبان، ۲ قاشق غذاخوری؛ سنبل طیب، ۱ قاشق مرّباخوری؛ لیموعمّانی،۱عدد.
خواصّ: گل گاو زبان، طبیعتی گرم و تر و ضد ّسودا و صفرا دارد و آرام بخش اعصاب، خواب آور و مسکّن سردردهای عصبی و دردهای کلیوی و کاهش دهنده فشار خون است. سنبل طیب هم با طبیعت گرمی که دارد؛ ضدّ قولنج و اسپاسم های عضلانی و مفید در درمان تشنّج و صرع بوده؛ قوّه باه(میل جنسی) را نیز تقویت می کند.

۲- چای به لیمو- زیرفون:
ترکیبات: به لیمو،۱قاشق مربّاخوری و زیرفون،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت این چای گرم بوده؛ در درمان سرماخوردگی، تشنّج، نقرس، دردهای سیاتیکی، غلظت خون، روماتیسم، بی خوابی های شبانه، میگرن، اضطراب، طپش قلب، سردرد، آسم، فشارخون و اسهال مؤثراست؛ همچنین این چای، تقویت کننده حافظه، شستشودهنده کلیه و مقوی معده است. مصرف این چای به علّت دارا بودن زیرفون، برای خانم های باردار ممنوع است.

۳- چای بادرنجبویه- زیرفون:
ترکیبات: بادرنجبویه،۱قاشق مربّاخوری و زیرفون،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: این چای طبیعت بسیارگرمی داشته، مقوّی قلب و اعصاب، خون ساز، تـقـویـت کننده سلّولهای مغزی، فوق العاده آرام بخش و در بعضی مزاجها بالابرنده قوی فشارخون است. بادرنجبویه، خود، به تنهایی، مقوّی مغز، ضدّ صدای گوش، ضدّ بیماریهای کلیه، ضدّ خوابهای وحشتناک، ضدّ بوی بد دهان، خواب آور و نشاط آور است. این چای نیز به دلیل دارا بودن زیرفون برای خانم های باردار منع مصرف دارد.

۴- چای بابونه:
ترکیبات: بابونه،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت‌ آن، معتدل و در بابونه های صحرایی به سمت گرم و خشک است. ضدّ بلغم و صفرا و آرام بخش اعصاب، به ویژه اعصاب معده و روده و مقویّ آنها و شستشودهنده بسیارقوی کلیه ها و تقویت کننده کلّی سیستم عصبی است وعلاوه برآن، ضدّ تب، ضدّ انگل، ضدّ یبوست و اشتهاآور است.

۵- چای به لیمو:
ترکیبات: به لیمو،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: این چای آرام بخش، طبیعتی گرم دارد و مناسب برای درمان بی خوابی های شبانه، میگرن، سردرد، طپش قلب وآسم بوده؛ ضمن تقویت معده و آثار ضدّنفخ، حافظه را نیز بهبود می بخشد.

۶- چای دارچین:
ترکیبات: دارچین، چندقلم آسیاب نشده.
خواصّ: طبیعت گرم و خشک دارچین از آن یک محرّک عالی اعصاب ساخته است که ضمن دارا بودن خواصّ نشاط آوری و رفع دلهره، شستشودهنده کلیه، دفع کننده اخلاط رطوبتی، تقویت کننده قوه باه و مؤثر در درمان پادردهای رطوبتی است. دارچین علاوه بر تقویت کبد و معده، اشتهاآور نیز بوده، بوی بد دهان را برطرف می کند. جالب است که بدانید طبق نظر اطبّای قدیم، اثر مثبت دارچین براعصاب، تا ۱۵سال در بدن ماندگار است. زنان باردار بهتر است در مصرف دارچین کمی احتیاط کنند.

۷- چای زنجبیل:
ترکیبات: زنجبیل قلم(نکوبیده)، ۲قطعه متوسّط.
خواصّ: زنجبیل، طبیعتی گرم و خشک دارد و ضدّ بلغم و صفرا، بالابرنده قوی فشارخون، مقوّی اعصاب، تقویت کننده حافظه، تنظیم کننده جریان ادرار، ضد ّرطوبت مزاج، خونساز، ضدّ درد مفاصل، تقویت کننده قوّه باه، مقوّی دستگاه گوارش، حل کننده سـنـگ هــای صـفراوی، ضدّ مسمومیت های غذایی، درمان کننده بسیار خوبِ تب مالت و ضدّ سرطان می باشد. نکته مهم در مصرف زنجبیل آن است که زیاده روی در مصرف آن می تواند باعث افزایش فشار خون و ضعف نیروی جنسی شود.

۸- چای میوه گل نسترن:
ترکیبات: میوه گل نسترن، ۱۵عدد.
خواصّ: این چای با طبیعتی معتدل و تا حدّی خشک؛ سرشار از ویتامین ث بوده، در پیشگیری و درمان سرماخوردگی موثراست. میوه گل نسترن، فشارخون را کم کرده؛ ورم و درد کلیه را التیام و آن را شستشو می دهد؛ معده را تقویت می نماید و اثرات ضدّ اسهالی دارد.

۹- چای زیرفون:
ترکیبات: زیرفون،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت زیرفون، گرم است و مصرف زیاد آن می تواند فشارخون را کاهش دهد. این چای در درمان ناراحتی های عصبی وتشنّج ها، مـیـگـرن های مزمن، بی خوابی، سردرد، بیماری های ریوی و زکام، غلظت خون، استفراغ، روماتیسم، آرتروز، نقرس و دردهای سیاتیکی کاربرد دارد. باز هم باید یادآوری کنیم که مصرف زیرفون برای خانم های باردار ممنوع است.

۱۰- چای آویشن:
ترکیبات: آویشن،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: آویشن با طبیعتی معتدل، ضدّ صفرا، بالابرنده فشارخون، مقوّی اعصاب و افزاینده قدرت بینایی است و در رفع التهاب های مزمن روده بزرگ، دفع انگل های گوارشی، افزایش اشتها و تقویت کلی جهاز هاضمه مفید است.آویشن، کلیه را شستشومی دهد؛ رطوبت بدن را دفع می کند؛ غلظت خون را کاهش می دهد و در درمان زکام، سرفه و آسم مؤثر است.

۱۱- چای اکلیل کوهی(رُزماری):
ترکیبات: اکلیل کوهی،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: اکلیل کوهی که برخی آن را«گیاه معجزه گر» می نامند؛ طبیعتی معتدل تا گرم و ضدّ صفرا داشته؛ تقویت کننده کلی بدن و به ویژه اعصاب، شستشودهنده کلیه، ضدّ دلهره و اضـطراب، بـرطـرف کننده زکـام، آسـم و سیاه سرفه، مقوّی معده، ضدّ دردهای روماتیسمی، استخوانی وکمری و حل کننده سنگ های صفراوی است.

۱۲- چای گزنه:
ترکیبات: گزنه،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: گزنه، طبیعتی گرم و خشک دارد و اثر آن در کاهش قند خون، سال هاست که به اثبات رسیده است. این گیاه، ضدّ صفرا و سنگ کیسه صفرا بوده؛ غلظت خون را کاسته؛ چربی خون را پایین می آورد؛ و با شستشوی کلیه، بـسـیـاری از بـیماری هایش را بهبود می دهد.گزنه، همچنین، ضدّ سرطان، ضدّ خونریزی، زیادکننده شیرمادر، برطرف کننده خستگی، ضدّ ریزش موی سر و مفید در درمان بیماری های پروستات است.

۱۳- چای مرزنجوش:
ترکیبات: مرزنجوش،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ:طبیعت گرم و اثرآرام بخش مرزنجوش براعصاب، آن را تبدیل به یکی از بهترین داروها در درمان میگرن کهنه، درد شقیقه ها و بسیاری از سردردهای دیگر و نیز، بی خوابی نموده است. این گیاه با اثر تـب بُر و خلط آورخود، در درمان انواع سرماخوردگی ها مؤثراست و در دستگاه گوارش به عنوان داروی ضدّ نفخ و ورم معده، ضدّ اسهال و اشتهاآور کاربرد دارد.

۱۴- چای اسطوخودّوس:
ترکیبات: اسطوخودّوس،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت این گیاه مفید دارویی، گرم وخشک است و در درمان طیف وسیعی از بیماری ها ازجمله میگرن، زکام، آسم و برونشیت، انواع روماتیسم و اگزما کاربرد دارد. این گیاه، مُسکّن، آرام بخش اعصاب، تقویت کننده سلولهای مغز و شستشودهنده کلیه است.

۱۵- چای فلوس:
ترکیبات: مغز فلوس،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت فلوس، معتدل و ضدّ صفراست و به عنوان یک ملیّن ومسهل قوی (امّا با عملکردی ملایم و بی آزار)، یبوستهای مقاوم به درمان و مـزمـن را درمان می کند و بـه تـدریج، تورّم امعاء واحشاء را تـسـکیـن می دهد. فلوس، همچنین، پایین آورنده فشارخون و درمان کننده برفک دهان است.

۱۶- چای زعفران:
ترکیبات: زعفران کوبیده ،۱قاشق مربّاخوری.
خواصّ: زعفران، طبیعتی گرم و خشک دارد و مقوّی قلب، محرّک قوای مغزی، شادی بخش، خنده آور، ضّدکرم خوردگی دندان، شستشودهنده کلیه، مقوّی معده، ضدّسرفه، ضدّحسّاسیت و خلط آور است. در هنگام زایمان برای تسهیل و تسریع روند زایمان می توان یک مثقال آن را دم کرده میل نمود امّا در دوران بارداری بهتر است از مصرف زیاد آن خودداری کرد.

۱۷- چای نعناع:
ترکیبات: نعناع،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: طبیعت نعناع، معتدل و دارای اندکی گرمی و یک ضدّ اسهال و استفراغ قوی است که مقوّی معده و ضدّ نفخ آن؛ خوشبوکننده دهان؛ آرام کـنـنده روده ها و رفع کننده ناراحتی های کیسه صفرا و نیز مفید در درمان ناراحتی های ریوی، تـنـگی نفس، آسم و سرفه و خستگی های جسمی است.

۱۸- چای پونه:
ترکیبات: پونه،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: پونه، به لحاظ طبیّ، «نعناع خودرو» محسوب می شود و خواصّ آن مشابه نعناع است.

۱۹- چای شلتوک برنج:
ترکیبات: شلتوک برنج،۱قاشق غذاخوری.
خواصّ: شلتوک برنج، طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین هی گروه «ب» است، ازسفید شدن و ریزش موی سر پیشگیری می کند. (به صورت خوراکی و ماساژ روی مو و پوست سر) و یبوسـت هـای مزمن را درمـان می کند. استفاده از این چای برای خانم های باردار ممنوع است.

طرز تشخیص زعفران تقلبی

چگونه زعفران تقلبی را تشخیص دهیم؟
اگر چه خالص بودن یا نبودن زعفران در آزمایشگاه‌ها به راحتی قابل شناسایی است اما تشخیص آن برای مصرف کنندگان به راحتی ممکن نیست.
زعفران تقلبی
تقلب در زعفران منحصر به مخلوط کردن یک گیاه شبیه زعفران با این محصول نیست بلکه زعفران تقلبی حتی شامل سنگین کردن وزن آن با استفاده از چربی، عسل، نمک و شکر هم می‌شود چراکه این گیاه ارزش بالایی دارد و هر گرم آن بیش از ۵۰۰۰ تومان در بازار فروخته می‌شود لذا سودجویان را به سمت خودش می‌کشاند تا با هر چیز که می‌توانند در زعفران غش کنند.
یکی از راه‌های تقلب در زعفران این است که کلاله‌های آن را با نوعی چربی، شکر، نمک یا عسل آغشته می‌کنند و وزن آن را افزایش می‌دهند.
در این روش متقلبان به گونه‌ای حرفه‌ای و البته تخصصی تقلب می‌کنند که به سادگی نمی‌توان خالص بودن و نبودن زعفران را تشخیص داد چراکه آن‌ها ماه‌ها تلاش می‌کنند با آغشته کردن این گیاه به مواد دیگر بتوانند سود بیشتری به جیب بزنند.
متقلبان حرفه‌ای با مهارت بالا این مواد را به صورت محلول روی کلاله‌های زعفران می‌پاشند و هنگامی که خشک می‌شود وزن زعفران افزایش می‌یابد که به راحتی قابل تشخیص نیست.
روش‌های شناسایی زعفران عسلی یا روغنی!
گرچه خالص بودن یا نبودن زعفران در آزمایشگاه‌ها به راحتی قابل شناسایی است اما تشخیص آن برای مصرف کنندگان به راحتی ممکن نیست با این حال، اگر کلاله‌های زعفران بسیار براق باشد باید به آن شک کرد یا در صورت مشاهده این ظاهر غیر طبیعی آن را بین انگشتان دست یا روی کاغذ له کرد تا دید ماده خاصی از آن روی کاغذ نقش می‌بندد و کاغذ و انگشتان دست چرب می‌شود که در این صورت مشخص می‌شود زعفران به چربی خاصی آغشته شده تا وزنش بیشتر شود.
رنگ مصنوعی، تقلبی خطرناک در زعفران
یکی دیگر از راه‌های تقلب در زعفران استفاده از رنگ مصنوعی است؛ اگر رنگ‌های مصنوعی در زعفران به کار رفته باشد در آزمایشگاه قابل تشخیص است چرا که پایین بودن قدرت رنگ دهی آن نشان دهنده این تقلب خواهد بود.
این رنگ‌های مصنوعی برای سلامتی انسان بسیار خطرناک است و در واقع گل رنگ‌هایی که از مکه به عنوان زعفران و غالبا به شکل پودر به کشور وارد می‌شود از همین رنگ‌های خطرناک مصنوعی است.
تقلبی که متقلبان می‌توانند روی آن قسم بخورند!
یکی دیگر از روش‌های تقلب در زعفران استفاده از رنگ طبیعی این گیاه برای رنگ کردن دیگر قسمت‌های سفید زعفران و مخلوط کردن آن با این محصول است، این روش محترمانه‌ترین روش تقلب است که متاسفانه بسیار رایج شده است.
متقلبان و عرضه کنندگان می‌توانند روی خالص بودن زعفران خود نیز قسم بخورند چرا که از هیچ چیز به غیر از زعفران در آن استفاده نکرده‌اند اما روش شناسایی در این نوع تقلب برای مصرف کنندگان بسیار سخت است.
ظاهر زعفران باید چگونه باشد؟
شکل ظاهری زعفران یکی از روش‌های شناسایی خالص بودن آن است ظاهر این محصول شبیه میخک است؛ به گونه‌ای که پایین گیاه میله‌ای و انتهای آن دندانه دار، پهن و قیچی شکل است. همچنین رنگ زعفران باید قرمز تند باشد نه روشن و شکل کلاله‌های آن نیز نباید براق باشد.

دمنوش های پاییز

دمنوش های فصل پاییز
پونه، نعناع
بابونه، میخک
زعفران، جعفری
دارچین، پونه کوهی و گل محمدی
این دمنوشهاجهت گرم نگهداشتن
بدن و پیشگیری از بروز بیماری ها و یا درمان سنتی بیماریهاست.

گیاه داروئی به لیمو

روش کاشت گیاه دارویی به لیمو Lippia citriodora

خلاصه

گیاه به لیمو به نام علمی Lippia citriodora از خانواده Verbenaceae گیاهی بومی آمریکای جنوبی، شیلی، پرو و آرژانتین می‌باشد و این گیاه به علت خواص دارویی و عطر و طعم مطبوع آن به کشور وارد و در مناطق شمالی کشور توسط شرکتهای تولید کننده گیاهان دارویی به‌صورت محدود کشت گردیده است. این تحقیق با هدف جمع‌آوری اطلاعات مربوط به روشهای کشت و تکثیر و بهره برداری از این گیاه در استان همدان به اجرا در آمده است. با عنایت به اینکه استان همدان از لحاظ طبقه‌بندی اقلیمی جزء مناطق سرد و خشک محسوب می‌گردد کشت این گیاه (به لیمو) با تعدادی عوامل محدود کننده طبیعی مواجه می‌گردد که سعی شده با بکار بردن تکنیک محافظت قسمتهای طوقه و ریشه از سرما و تعیین بهترین زمان برداشت و فاصله ردیف و بوته جهت ایجاد حداکثر بازده اقدام گردد.

اشکال مصرف:

۱-    دارویی: گیاه خشک- تازه، چای کیسه ای و شربتی به نام به لیمو خالص در مراکش.
۲-    آرایشی: ادکلن- استعمام با این گیاه- رفع خستگی چشم. اکنون کرم آبرسان و رطوبت دهنده ای به نام  Verbena hydrolates در اسپانیا به قیمت ۱۲ دلار ساخته شده است که کرم آرایشی است.
۳-    نوشیدنی ها: نوشیدنی های مطبوع به عنوان هضم کننده غذا

خصوصیات گیاهشناسی:
درختچه ای است پایا، خزان کننده ، با ارتفاع ۵/۰ تا ۲ متر . از مشخصه های این خانواده و این گیاه میتوان به ساقه های ۴ گوش ،میوه سفت و پرچمهای ۴ تایی که ۲ به ۲ بوده یعنی  (دی دینامند)
اشاره نحوه ، برگهای این گیاه ساده و فراهم و خشن بصورت مجتمع ۲ تا ۴ برگ بوده. گلهای کوچک که از خارج سفید و از داخل آبی مایل به بنفش است، گل آذین در منابع خوشه ای ، گرزن و حتی سنبله ذکر شده است. این خانواده با خانواده ی روناس و نعناغ شباهتهایی دارد.
جنس Lippia  دارای ۲۲۰ گونه میباشد.. البته در برخی منابع گونه های این جنس را ۱۰۰ گونه معرفی کرده اند.

منشا و خاستگاه:
این گیاه بومی آمریکای جنوبی: شیلی، پرو و آرژانتین میباشد و اولین بار توسط اسپانیایی ها در سال ۱۷۸۴ میلادی از آمریکای جنوبی به اروپا آورده شد. این گیاه به نام پزشک گیاه شناسی بنام lippi که در حبشه به قتل رسید، نامگذاری شده است و citriodora به معنای شبه لیمو به خاطر بویش که شبیه لیمو است، نام نهادند

اکولوژی:
به لیمو گیاهی است مقاوم به سرما تا (۵-) درجه سانتیگراد که گاها تا (۱۶-) درجه سانتیگراد را در سمنان و کرج توانسته است تحمل کند). به آب و هوای ملایم و آفتابی و مصون از بادهای شدید نیاز دارد. در خاکهایی با بافت متناسب و عمیق و نیز در خاکهایی با زهکشی خوب، خشک و فقیر رشد میکند. اسیدیته مورد نیاز حدود ۷ است. زمان گلدهی از جولای تا آگوست یعنی از مرداد تا شهریور میباشد. در یخبندان پرطاقت است. در ایران آنرا میتوان در جنوب فارس، شمال هرمزگان، جنوب غربی استان مرکزی، شمال خراسان، جنوب مازندران، مرکز گلستان و شرق گلستان کشت دارد.

تکثیر:
جنسی: این گیاه به علت عدم جوانه زنی بذور، با بذر تکثیر نمیشود.
غیر جنسی: تکثیر غیر جنسی از طریق قلمه، خوابانیدن و پاجوش است. قلمه گیری یا خوابانیدن را میتوان از بعد از بهار در خزانه یا در صورت شرایط مساعد هوا در فضای آزاد انجام داد. البته قلمه گیری در اواخر پاییز توصیه شده که زمان مناسبی است و کاهش هزینه را در بر دارد، زیرا با یک پوشش پلاستیکی بستر قلمه گیری ابتدایی میتوان گیاه را تکثیر کرده و برای اول بهار به رشد مطلوب برسانیم. قلمه بعد از ۳ تا ۴ ماه از زمان قلمه گیری آماده انتقال به زمین اصلی است. زمان کاشت در زمین اصلی بعد از خطر یخبندان بهاره است که باید توجه داشت به لیمو به انتقال بسیار حساس است و بهتر است بعد از گلدانی کردن و یا داشتن امکانات بعد از یکسال از قلمه گیری آنها را به زمین اصلی منتقل کنیم. تعداد قلمه های مورد نیاز با توجه به فواصل کشت، بین ۱۷۰۰۰ تا ۶۲۵۰۰ قلمه میباشد.

سماق

نام علمی: Rhus coriaria               خانواده گیاهی: Anacardiaceae

نام انگلیسی: Sumach

مشخصات: گیاه سماق به صورت درختچه یا درخت‌های کوچک و به ارتفاع ۳-۵ متر می‌باشد که ساقه یا تنه متعدد، دارای شاخه های فراوان و منشعب به رنگ متمایل به سفید است. برگ سماق مرکب شانه‌ای بوده و از ۵-۷ جفت برگچه پوشیده از کرک و بدون دمبرگچه، بیضی با دندانه های نامنظم در حاشیه، روی برگ سبز مات و زیر برگ روشنتر و در پائیز برگها سرخ و یا حنایی میشود وهر برگچه آن در حدود ۳-۷ سانتی‌متر طول دارد. گل بسیار کوچک، سبز فام، نر- ماده و تک جنس، مجتمع در خوشه های مرکب، انتهایی و متراکم و حنایی رنگ است و در حدود ۱۰ سانتی‌متر طول دارد. میوه سماق به صورت شفت کرکدار، مدور، قلوه‌‌ای شکل و نافدار که رسیده آن به رنگ سبز متمایل به زرد و یا قرمز رنگ می‌باشد.

قسمتهای مورد استفاده: غلاف خشک میوه و برگها

مواد موثره:تانن، موم، میریستین، آنتوسیانین

خواص: قابض، مدر، پایین آورنده قند خون، مدر، جلوگیری از خونریزی

کاربرد: استفاده بسیار زیاد از این گیاه در نقاط مختلف جهان به عنوان یکی از چاشنی‌های سالم غذا باعث شده تا تحقیقات وسیعی بر روی آن صورت گیرد. املاح و مواد بسیار متنوع سماق حاکی از ارزش غذایی و دارویی آن است. سماق بهبود دهنده زخم‌ها، بند آورنده خون، ضد اسهال و درمان‌کننده اسهال خونی است که این اثرات مربوط به تانن‌ها و ترکیبات فنلی آن است. کاهش دهنده قند خون: در مورد این خاصیت سماق تاکنون پژوهش‌های کمی انجام گرفته و نتایج فعلی نشان می‌دهد که از طریق مهار آنزیم آلفا آمیلاز این عمل صورت می‌گیرد. آلفا آمیلاز مسؤول شکستن قندهای سنگین و تبدیل به قندهای ساده است و مهار آن از این عمل جلوگیری می‌کند و نیز تحمل بیماران دیابتی را نسبت به گلوکز افزایش می‌دهد. این اثرات مربوط به فلاونوئیدها و ترپنوئیدهای موجود در سماق می‌باشد. کاهش دهنده اسید اوریک: پژوهش‌ها نشان می‌دهد که

این گیاه به صورت غیر رقابتی آنزیم زانتاتن اکسیداز را مهار کرده و از این طریق باعث کاهش اسید اوریک خون در بیماران مبتلا به نقرس می‌شود. ضدمیکروب: سماق دارای اثر ضد میکروبی قوی بر روی تعداد زیادی از میکروارگانیسم‌های خطرناک و بیماری‌زاست. این امر مربوط به پلی فنل ها و ترکیبات فلاونوئیدی است که بر طیف وسیعی از میکروب‌های گرام مثبت و منفی مؤثرند. آنتی اکسیدان: پژوهش‌های سال‌های اخیر بر روی تعدادی از سماق‌ها نشان داده که این ماده دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی و خنثی کننده رادیکال‌های آزاد و همچنین اثرات ضد سرطانی قابل توجهی است. خواص مهم دیگر سماق که مورد مطالعه و تأیید قرار گرفته است، عبارتند از: ضد ویروس، ضد قارچ، ضد التهاب، ضد موتاژن، ضد سرطان و ضد مالاریا (در بعضی گونه‌ها).

ملاحظات ایمنی: هیچگونه عوارض سوءجانبی یا تداخل دارویی گزارش نشده است.

آماده‌سازی و مقدار مورد مصرف: پوست ریشه به مقدار ۱ تا ۲ گرم و برگ و میوه به مقدار ۵ تا ۱۰ گرم روزی ۳ بار به صورت دمکرده مصرف شود.